ΕΠΙΔΗΜΟΛΟΓΙΑ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση παχυσαρκίας ποικίλλουν ανάλογα με το φυσικό και το κοινωνικό περιβάλλον. Αύξηση της παχυσαρκίας παρατηρείται το χειμώνα και την άνοιξη, ιδιαίτερα μάλιστα στις πόλεις. Πιθανότατα η έλλειψη άσκησης και η διαθεσιμότητα ορισμένων παχυντικών τροφών να είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες της διαφόρου γεωγραφικής κατανομής της παχυσαρκίας. Σημαντικός φυσικά είναι ο ρόλος της οικογένειας. Η παχυσαρκία των γονέων, το υψηλότερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, η υψηλότερη εκπαίδευση και οι ολιγομελείς οικογένειες συνδέονται με παιδική παχυσαρκία. Μαζί με τα παραπάνω, η καθιστική ζωή και η αγορά ακατάλληλων τροφίμων, τα οποία διαφημίζονται στην τηλεόραση, είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες που προκαλούν παχυσαρκία.

Γενετική προδιάθεση
Η παχυσαρκία οφείλεται σε ένα βαθμό στην κληρονομικότητα, όπως έχει αποδειχθεί σε υιοθετημένα παιδιά ή μονοζυγώτες διδύμους. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι όμως σημαντικότεροι, ιδιαίτερα εκείνοι που αυξάνουν τη θερμιδική πρόσληψη ή ελαττώνουν την ενεργειακή κατανάλωση.

Ενεργειακή κατανάλωση
Η ενεργειακή κατανάλωση υποδιαιρείται στην ενέργεια που καταναλώνει ο βασικός μεταβολισμός, τη θερμική δράση των τροφών και τη δραστηριότητα. Ο βασικός μεταβολισμός υπολογίζεται στο 50 έως 60% της ολικής καταναλώσεως. Η θερμική δράση των τροφών υπολογίζεται στο 10% περίπου της ολικής ημερησίας καταναλώσεως, ενώ το υπόλοιπο καταναλώνεται από τη δραστηριότητα. Συζητείται αν πριν από την εμφάνιση παχυσαρκίας μειώνεται κάποιος από τους παράγοντες ενέργειας που καταναλώνονται.
Συγκεκριμένα για τα βρέφη, έχει αποδειχθεί ότι η συνολική ενεργειακή κατανάλωση αποτελεί παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση παχυσαρκίας στο πρώτο έτος ζωής. Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η ολική κατανάλωση από παιδιά παχύσαρκων γονέων είναι ενίοτε χαμηλότερη από αυτά που έχουν φυσιολογικούς γονείς.

Παράλληλες διαγνώσεις
Περίπου το 1% όλων των περιπτώσεων παιδικής παχυσαρκίας οφείλεται σε διάφορα σύνδρομα ή ενδοκρινοπάθειες.

Έγραψε ο Βασίλειος Κολλάρος Τελειόφοιτος του τμήματος Διαιτολογίας διατροφής του Χαροκοπειου Πανεπιστήμιου Αθηνών