ΠΩΣ ΝΑ ΤΡΩΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΣΕ ΤΡΩΕΙ

ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Μουσική και αθλητισμός, δύο κόσμοι που σε πρώτη ματιά φαίνονται διαμετρικά αντίθετοι, παρουσιάζουν, στην πραγματικότητα, ένα σημαντικό αριθμό κοινών χαρακτηριστικών σε δύο, κυρίως, τομείς: στο πνεύμα της άμιλλας και του παιχνιδιού που ενυπάρχει στη φύση των δύο δραστηριοτήτων αλλά και στον τρόπο της πρακτικής εξάσκησης και της παρουσίασής τους στο κοινό.

Η ύπαρξη μουσικών αγώνων, σε αντιστοιχία με τους αθλητικούς, χρονολογείται ήδη από την αρχαία Ελλάδα. Στην ύπαρξη μουσικών αγώνων συνηγορεί η ίδια η φύση της μουσικής εκτέλεσης (μια σειρά εξειδικευμένων σωματικών κινήσεων, εκ μέρους του εκτελεστή, που συντελούνται και ολοκληρώνονται μέσα σε ένα, σχετικά, σύντομο χρονικό διάστημα), καθώς και το γεγονός ότι αυτή μπορεί να συμβεί κατ' επανάληψη: μπορούμε για παράδειγμα να ακούσουμε ένα μουσικό έργο σε τέσσερις ή πέντε διαφορετικές εκτελέσεις κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας και να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας ως προς την αισθητική τους αποτίμηση, κάτι αδύνατο για τέχνες όπως η ζωγραφική ή η γλυπτική.

Σήμερα, η ύπαρξη αθλητικών ή μουσικών αγώνων, με τη μορφή διεθνών διαγωνισμών, είναι παγκόσμια καταξιωμένη και απαραίτητη στην ανάδειξη των νέων αθλητών ή βιρτουόζων μουσικών. Αθλητές και μουσικοί μοιάζουν να συναγωνίζονται αλλήλους στην αναζήτηση της τελειότητας και της μέγιστης απόδοσης, πολλές φορές στα όρια των ανθρώπινων σωματικών δυνατοτήτων, αλλά επίσης λειτουργούν ομαδικά -σε μικρές ή μεγαλύτερες αθλητικές ομάδες και μικρά ή μεγαλύτερα ορχηστρικά σύνολα- στο πλαίσιο κοινής προσπάθειας για δημιουργία και έκφραση.
Ο μαέστρος-διαιτητής (Θ. Αντωνίου) ανάμεσα στην ορχήστρα (Καμεράτα), που είναι χωρισμένη σε δύο αντίπαλες ομάδες. Από πάνω τους, ο φωτεινός πίνακας μετράει το σκορ. Oλα αυτά, στο έργο Pok-Ta-Pok του Λ. Χατζηλεοντιάδη, που στηρίζεται στη θεωρία των παιχνιδιών ακολουθώντας το πρότυπο του Ι. Ξενάκη (φωτ.: Ακριβιάδης).

Οι δύο δραστηριότητες μοιράζονται στη βάση τους ένα ευρύτατο κοινό ερασιτεχνών αθλητών / μουσικών, που οδηγεί στην κορυφή, σε μια κατηγορία ελάχιστων, σχεδόν ημίθεων, πρωταθλητών/ βιρτουόζων. Και όσο κι αν στα προκαταρκτικά στάδια η αθλητική ή η μουσική δραστηριότητα δεν προσφέρουν παρά χαρά και ψυχική ανάταση στους συμμετέχοντες, στην κορυφή η αναζήτηση της τελειότητας και η αυστηρή πειθαρχία κυριαρχούν, σε έναν κόσμο υψηλότατων προδιαγραφών και απαιτήσεων, όπου οι απογοητεύσεις και οι εκδηλώσεις σωματικής ανεπάρκειας (τραυματισμών) είναι συνηθισμένο φαινόμενο.

Aλλωστε, είναι γνωστό το παράδειγμα του μεγάλου συνθέτη του ρομαντισμού Ρόμπερτ Σούμαν, που στην προσπάθειά του, μέσω ειδικών τεχνικών, να ενδυναμώσει τα δάκτυλα των χεριών του, κατέληξε στο να αχρηστεύσει πλήρως μερικά από αυτά και να εγκαταλείψει έτσι τις πιανιστικές του φιλοδοξίες. Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε επίσης ότι στα τέλη της δεκαετίας του 1990 δημιουργήθηκε στη Λυών ειδική κλινική για την ίαση παθήσεων που προέρχονται από τη χρόνια εντατική μουσική εξάσκηση (παθήσεις των δακτύλων, αναπνευστικά προβλήματα, πόνοι στη μέση), στα πρότυπα των σύγχρονων αθλιατρικών κέντρων.

Πέρα από σύνορα
Ο συνθέτης Τζον Κέιτζ περί το 1947 (φωτ.: B. Schiller © Performing Artservices Inc, Νέα Υόρκη).

Η παγκοσμιότητα της μουσικής και του αθλητισμού είναι στοιχείο που επίσης φέρνει κοντά τους δύο αυτούς κόσμους. Μουσική και αθλητισμός κάνουν χρήση ενός συνόλου κανόνων στη διάρθρωσή τους, που ξεπερνώντας τα γλωσσικά όρια, γίνεται παγκόσμια κατανοητός. Αθλητικοί αγώνες και μουσικές εκδηλώσεις έχουν στις μέρες μας ευρύτατη απήχηση, καθώς απευθύνονται σε πλήθος κόσμου, ξεπερνώντας πολιτισμικά και γλωσσικά σύνορα. Eτσι, οι δύο αυτοί κόσμοι συναντούνται και επικοινωνούν σε μια αλληλεπίδραση που προσδιόρισε διαυγέστατα ο μεγάλος βιολιστής Ισαάκ Στερν, όταν παρομοίασε την αυτοσυγκέντρωση ενός ερμηνευτή πριν από τη συναυλία με αυτήν ενός αθλητή πριν από τον αγώνα: «η κάθε μουσική εκτέλεση πρέπει απαραίτητα να έχει έναν αυθορμητισμό. Η ουσία τού να κάνεις μουσική είναι το να ξαναανακαλύπτεις συνεχώς τα ίδια πράγματα. Είναι σαν το μυαλό σου μόνο να είναι γεμάτο με μουσική, με μουσικές ιδέες και μια φυσική αίσθηση της αρχής και του τέλους, αυτού που πρόκειται να ξεκινήσεις και για το οποίο προετοιμαζόσουν εδώ και καιρό, όπως ένας αθλητής που πρόκειται να κάνει μια ρίψη, ή ένα άλμα, ή οτιδήποτε παρόμοιο.

Πριν συμβεί οτιδήποτε πραγματικά, για ένα κλάσμα δευτερολέπτου συγκεντρώνεσαι, προκειμένου να πραγματοποιήσεις αυτό ακριβώς για το οποίο προετοιμαζόσουν· οι σκέψεις και τα συναισθήματά σου αναμειγνύονται και μπορείς να δεις, να νιώσεις και να ακούσεις πώς θα εκφραστούν, και ελπίζεις ότι το κοινό θα το απολαύσει». Είναι αυτή η αλχημεία σκέψεων και συναισθημάτων σε συνδυασμό με το δραματικό στοιχείο της αυστηρά καθορισμένης χρονικής διάρκειας μέσα στην οποία οφείλει ένας αγώνας, ή μια μουσική εκτέλεση, να ολοκληρωθεί, που φέρνει τόσο κοντά τη μουσική και τα σπορ, ως προς την παρουσίασή τους και τον τρόπο επικοινωνίας τους με το κοινό.

Εμπνεόμενοι από αθλήματα

Πολλοί συνθέτες εμπνεύστηκαν από τα σπορ, ή το πνεύμα των σπορ, γράφοντας έργα που κινούνται γύρω από αθλητικές δραστηριότητες, ή ενσωματώνοντας στην πλοκή των έργων τους -εφόσον αυτά ήταν μουσικά θεατρικά έργα (όπερες)- αθλητικά γεγονότα και την έκβαση αυτών. Aλλοι πάλι, προσπάθησαν να εφαρμόσουν ως συνθετικό κανόνα των έργων τους την «παιγνιώδη» διάθεση, ενσωματώνοντας στις συνθέσεις τους την έννοια του απρόβλεπτου, που ενυπάρχει σε κάθε αθλητική εκδήλωση.
Το 1928 ο Γαλλο-ελβετός συνθέτης Αρτίρ Ονεγκέρ εμπνέεται ένα συμφωνικό έργο από το Ράγκμπι.

Eνα από τα πρώτα αθλήματα που εισήλθαν ως πηγή έμπνευσης στο μουσικό ρεπερτόριο ήταν το αριστοκρατικό τένις. Ο περίφημος Γάλλος συνθέτης Κλοντ Ντεμπισί έγραψε το 1912, λίγο πριν από τον θάνατό του, μια σουίτα μπαλέτου με τον τίτλο Jeux (Παιχνίδια αλλά και Αγώνες στα γαλλικά). Η υπόθεση του μπαλέτου -δύο νέοι που φλερτάρουν ψάχνοντας ένα χαμένο μπαλάκι του τένις μέσα σ' ένα μισοφωτισμένο κήπο, για να αποκαλυφθούν από ένα δεύτερο μπαλάκι που τυχαία έρχεται προς το μέρος τους- έδωσε στον Γάλλο συνθέτη το έναυσμα για μια εντελώς ιδιαίτερη μουσική, που μοιάζει να στερείται κατευθυντήριας γραμμής, τουλάχιστον με την αυστηρή, κλασική έννοια του όρου, στην προσπάθειά της να αποδώσει ηχητικά τις περιπλανήσεις μιας μπάλας του τένις κι ενός ζευγαριού γύρω από αυτήν. Αν και πέρασε απαρατήρητο στην εποχή του, το έργο χαιρετίστηκε από τον Κάρλχάιντς Στοκχάουζεν και την επόμενη γενιά μουσικών ως ένας από του σημαντικότερους πρόδρομους της σύγχρονης μουσικής.

Αν ο Ντεμπισί θέτει το τένις ως νοηματικό πλαίσιο για τη διάρθρωση του έργου του, λίγα χρόνια αργότερα, το 1928, ο Αρτύρ Ονεγκέρ τοποθετεί ένα άθλημα στο επίκεντρο μιας μουσικής σύνθεσης και τιτλοφορεί το συμφωνικό του έργο Mouvement Symphonique No2 Ράγκμπι. Ο συνθέτης αμφιταλαντεύτηκε αρκετά ανάμεσα στην επιλογή αυτού του αθλήματος έναντι του ποδοσφαίρου, ενώ ανέλαβε ο ίδιος να προσδιορίσει τη σχέση μουσικής και αθλητισμού: «Θα ήταν λάθος να θεωρήσει κανείς τη μουσική μου ως προγραμματική. Το έργο αναζητεί απλώς να αποδώσει στη μουσική γλώσσα, τις επιθέσεις και τις αντεπιθέσεις του παιχνιδιού, όλο το χρώμα και τον ρυθμό ενός αγώνα στο stade de colombes».

Το έργο γεμάτο από συγκοπτώμενους ρυθμούς και βίαιες συγκρούσεις τονικοτήτων, στο πλαίσιο του αισθητικού ρεύματος της πολυτονικότητας που πρέσβευε ο Ονεγκέρ, αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα γόνιμης αλληλεπίδρασης μουσικής και αθλητισμού και μία από τις ευτυχέστερες περιπτώσεις στιλιστικής ταύτισης: ο συνθέτης ήθελε να κάνει ένα έργο «ρωμαλέο» και τραχύ σε αντιδιαστολή με τις λεπτεπίλεπτες, γεμάτες περίτεχνες φωτοσκιάσεις, υφολογικές αναζητήσεις του ιμπρεσιονισμού· ο κόσμος του ράγκμπι του πρόσφερε μια εξαιρετική πηγή έμπνευσης.

Η θεωρία των παιχνιδιών
Ο Ιάννης Ξενάκης χρησιμοποίησε για τη σύνθεση ορισμένων έργων του τη μαθηματική θεωρία των παιχνιδιών. Φωτογραφία από την παρουσία του στο φεστιβάλ της Ρουαγιάν το 1974 (φωτ.: Mali, Αρχείο Ξενάκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας).

Η ανέμελη πρώτη μεταπολεμική δεκαετία του 1920 αναζήτησε έμπνευση στο χαρούμενο κόσμο των σπορ, που τότε έκανε δειλά δειλά την εμφάνισή του ως ένα ευρύ κοινωνικό φαινόμενο παγκόσμιας εμβέλειας. Αργότερα, η διασκέδαση παραχώρησε τη θέση της στην πολιτική και έτσι γράφτηκαν μουσικά έργα που αν και αντλούσαν τη θεματολογία τους από τον κόσμο των σπορ, υπηρετούσαν μια προπαγανδιστική λογική, εξυμνώντας την ανωτερότητα του νικητή και του κράτους από το οποίο προερχόταν, απέναντι στον ηττημένο.

Τέλος, αμέσως μετά τον πόλεμο και πριν από την εμφάνιση της μαζικής μουσικής κουλτούρας των σταδίων και της ηλεκτρικής ενίσχυσης του ήχου, στo πλαίσιο αναζήτησης πηγών έμπνευσης στον χώρο της επιστήμης, αρκετοί συνθέτες όπως ο Τζων Κέητζ και ο Ιάννης Ξενάκης εφάρμοσαν, με προσωπικό τρόπο ο καθένας, τη μαθηματική θεωρία των παιχνιδιών, στη σύνθεση των έργων τους. Πρόκειται για αφηρημένη, αλλά και ενδιαφέρουσα αισθητική πρόταση, που, όμως, διαφοροποιείται ριζικά από το πνεύμα συνθετών όπως ο Ντεμπισί ή ο Ονεγκέρ.

Μουσική και αθλητισμός συναντώνται σήμερα στο πλαίσιο της δημιουργίας ευρύτερων, γιγαντιαίων, θεαμάτων. Μια συνάντηση που, αν και περιλαμβάνει μόνο τη θριαμβική, διονυσιακή πλευρά της μουσικής, όπως σχολιάζουν οι επικριτές της, έχει αποδειχθεί γόνιμη και καλλιτεχνικά αξιόπιστη.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΤΟΥΡΝΟΥΑ ΠΑΛΗΣ EUROPEAN UNION 2010

ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΠΑΛΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΡΑΦΗΝΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΤΟΥΡΝΟΥΑ ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΑΙΚΗς ΠΑΛΗς ΣΤΑ ΛΙΟΣΙΑ ΣΤΙς 21 ΜΑΡΤΙΟΥ 2010. Ο ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΤΕ ΚΑΙ ΣΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΜΕΤΑΛΛΙΑ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΑΛΑΙΣΤΡΕΣ! ΟΠΩΣ ΠΑΝΤΑ ΜΑΖΙ ΜΑΣ Η ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΗΣ ΒΟΥΛΑ ΖΥΓΟΥΡΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΣΤΙΚΟΥ ΟΜΙΚΟΥ ΨΑΧΝΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΤΗ ΡΑΦΗΝΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΛΑΥΡΙΟ! ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΗΡΘΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΛΥ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΕΒΛΕΠΑΝ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΓΩΝΕΣ ΠΑΛΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΝΘΟΥΣΙΑΣΤΗΚΑΝ ΚΑΙ ΧΑΡΗΚΑΝ ΠΟΥ ΕΠΕΛΕΞΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΝΑ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ ΤΗΣ ΠΑΛΗΣ!

ΠΑΡΕΛΑΣΗ 25-3-2010

Ο Παλαιστικός σύλλογος Δήμου Μεσσαπίων και η Αθλητική Γυμναστική έλαβαν μέρος στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου και απέσπασαν θετικά σχόλια από τις τοπικές αρχές και όχι μόνο. Ευχόμαστε σε όλα τα παιδάκια και του χρόνου με υγεία και ευτυχία.
Παρακάτω ακολουθεί οπτικό υλικό από την παρέλαση.

26 ΜΑΡΤΙΟΥ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΗΜΕΡΑ ΕΥΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας "Πάνος Μυλωνάς"με αφορμη την Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευγένειας στο Δρόμο, που είναι στις 26 Μαρτίου 2010, διοργανώνει μαζί με το Σύλλογο Συγκγκοινωνιολόγων καμπάνια ενημέρωσης των οδηγών και των υπολοίπων χρηστών των δρόμων για την ανάγκη υιοθέτησης μιας υπεύθυνης συμπεριφοράς.

Στόχος είναι να γίνουν δρόμοι πιο ασφαλείς και η χώρα μας να θρηνεί λιγότερους νεκρούς από τα τροχαία ατυχήματα.

Παράλληλος στόχος της δράσης αυτής είναι η δημιουργία μιας εικόνας πολιτισμού και ευγένειας στους δρόμους μας.

Για να δημιουργηθεί αυτή η εικόνα ο κάθε οδηγός θα πρέπει:

1. Να παραμένει ήρεμος και νηφάλιος κάθε στιγμή που κινείται στο δρόμο
2. Να διατηρεί την ψυχραιμία του σε περίπτωση κινδύνου
3. να παραμένει ευγενικός και διαλλακτικός ακόμα και όταν τον προσβάλλουν
4. Να σ΄΄εβεται τους υπόλοιπους οδηγούς και να μην τους προκαλεί σε καταστάσεις ανταγωνισμού
5. Να συγχωρεί τα λάθη των των υπολοίπων οδηγών και να μην προσπαθεί να τους εκδικηθεί
6. να χρησιμοποιεί τους προβολείς και την κόρνα μόνο όταν είναι αναγκαίο για την ασφάλειά του και για την ασφάλεια των άλλων οδηγών
7. Να συμμορφώνεται στις σημάνσεις και να τηρεί ευλαβικάτον ΚώδικαΟδικής Κυκλοφορίας.
8. Να παρκάρει μόνο σε προκαθορισμένα σημεία και όχι σε πεζοδρόμια ή σε διαβάσεις πεζών
9. Να σέβεται την πρωτεραιότητα των υπολοίπων οδηγών και των πεζών και να μην προσπερνά από δεξιά ή από την λωρίδα έκτακτης ανάγκης
10. Να παραχωρεί την προτεραιότητά του σε άλλο οδηγό ή πεζό, όταν αυτός δυσκολεύεται να κινηθεί αλλά αφού βεβαιωθεί ότι από την πράξη του αυτή δεν βάζει σε κίνδυνο τον εαυτό του ή τους υπόλοιπους χρήστες.
11. Να μην οδηγεί όταν έχει καταναλώσει αλκοόλ ή είναι κουρασμένος
12. Να χρησιμοποιεί τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και να αποφεύγει τις άσκοπες μετακινήσεις με το ιδιωτικής χρήσης όχημά του.

Ο σύλλογος Πάλη-Ρυθμική συγχαίρει το ίδρυμα Πάνος Μυλωνάς για την πρωτοβουλία του αυτή και προτείνει σε αυτό οποιαδήποτε συνεργασία είναι εφικτή.

ΠΑΙΔΙ-ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΑΓΧΟΣ-ΣΤΡΕΣ

Δημιουργεί ο ανταγωνιστικός αθλητισμός υπερβολικό στρες στο παιδί;
Ο ανταγωνισμός μπορεί να δημιουργήσει άγχος στο παιδί αν αποτελέσει αιτία να νιώσει ότι η αξία του εξαρτάται από την επίδοσή του. Όταν τα πράγματα τα οποία αισθάνεται το παιδί ως πιο σημαντικά-όπως είναι η αγάπη και η αποδοχή των άλλων-εξαρτώνται από τις καλές επιδόσεις, υπάρχει η πιθανόητα να τα καταβάλει το άγχος. Οι έρευνες δείχνουν πως ο φόβος της αποτυχίας και η ανησυχία που νιώθει το παιδί μήπως δεν αποδώσει καλά σε κάποιο αγώνα, πιθανότατα αποτελούν τις σημαντικότερες αιτίες για στρες και νευρικότητα στον τομέα του παιδικού αθλητισμού.
Τα παιδιά ανησυχούν μήπως αποτύχουν, μήπως δεν σταθούν ικανά να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του αναταγωνισμού. Μπορεί να νιώσουν άγχος πριν, κατά τη διάρκεια και ύστερα από έναν αγώνα. Μια έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ, έδειξε ότι το 62% των παιδιών ανησυχεί μήπως δεν παίξει καλά ή κάνει κάποιο λάθος, ενώ το 23% δήλωσε πως το άγχος μπορεί να σταθεί αιτία να εγκαταλείψουν τον αθλητισμό.
 Ωστόσο, τα παιδιά που παίρνουν μέρος σε ατομικά αθλήματα μπορεί να νιώσουν περισσότερο ''ανταγωνιστικό στρες'' από εκείνα που συμμετέχουν σε ομαδικά αθλήματα. Το άγχος που νιώθουν πριν τον αγώνα, αυξάνεται ακόμα περισσότερο όταν πιέζονται από τους γονείς και τους προπονητές να κερδίσουν. Η αβεβαιότητα που νιώθουν για κάποιο αγώνα, το πόσο σημαντικός είναι ο αγώνας αυτός, καθώς και η σειρά που μπορεί να αγωνιστούν, μπορεί να αποτελέσουν παράγοντες άγχους.
Ο αθλητικός ψυχολόγος Δρ Rainer Martens , ειδικός στον παιδικό αθλητισμό, διατυπώνει την εξής θεωρία: Το ''ανταγωνιστικό στρες'' μπορεί να παρομοιαστεί με έναν ιό. Αν το παιδί δεχθεί μια μεγάλη δόση μονομιάς, μπορεί να αρρωστήσει. Οι μικρές, προσεκτικά ελεγχόμενες δόσεις επιτρέπουν στο παιδί να μάθει πως να διοχετεύει το άγχος του με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτελεί βοήθεια και όχι εμπόδιο, στη βελτίωση των επιδόσεών του. Προσεκτικά επιλεγμένοι αγώνες με ρεαλιστικούς στόχους και προσδοκίες βοηθούν το παιδί να μάθει ότι αθλητισμός σημαίνει ψυχαγωγία. Μια ψυχαγωγία που μπορεί να απολαμβάνει ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.
Έχουν διατυπωθεί ανησυχίες σχετικά με το αν το στρες του ανταγωνιστικού αθλητισμού μπορεί να εμποδίσει τη συναισθηματική ανάπτυξη των μικρών παιδιών. Κάποιοι ειδικοί μάλιστα αμφιβάλλουν αν τα μικρά παιδιά θα πρέπει να συμμετέχουν σε οργανωμένες προπονήσεις και αγώνες. Πιστεύουν ότι η νεαρή τους ηλικία δεν τους επιτρέπει να ανταπεξέλθουν στο άγχος που αποτελεί βασικό στοιχείο του ανταγωνιστικού αθλητισμού. Ωστόσο, μια έρευνα που διεξήγαν ο Δρ Martens και η Δρ Julie Simon έδειξε ότι παρόλο που ο αθλητισμός αναμφίβολα προκαλεί στρες, δεν πρόκειται για κάτι χειρότερο από το στρες που νιώθει ένα παιδί όταν πρόκειται να γράψει κάποιο διαγώνισμα ή να συμμετέχει στην σχολική ορχήστρα.


 Ποιά είναι τα σημάδια του στρες εξαιτίας του ανταγωνισμού;
Κάποια παιδιά είναι από τη φύση τους επιρρεπή στο άγχος και στο στρες απ΄ότι κάποια άλλα. Τα παιδιά αυτά περιγράφονται ως άτομα που παρουσιάζουν το ''άγχος ως χαρακτηριστικό''. Τα παιδιά των οποίων το επίπεδο του άγχους ως χαρακτηριστικό είναι υψηλό, έχουν την.......
τάση να βλέπουν τον κόσμο περισσότερο απειλητικό απ΄ότι τα υπόλοιπα. Στα παιδιά αυτά, τα οποία περιγράφονται από τους γονείς τους ως ''παιδιά που διαρκώς ανησυχούν'' , ο ανταγωνιστικός αθλητισμός πιθανότατα δημιουργεί περισσότερο στρες απ΄οτι στα υπόλοιπα. Επίσης, τα παιδιά που διαθέτουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυοεκτίμηση, τα αοποία αισθάνονται ότι έχουν ελάχιστο έλεγχο πάνω στη ζωή τους, μπορεί να νιώσουν περισσότερο στρες.
Υπάρχουν αρκετά σημάδια που μπορεί να βοηθήσουν γονείς και προπονητές να αναγνωρίσουν τα παιδιά που είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στο στρες και που ίσως να μην μπορούν
να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στην πίεση. Τα σημάδια αυτά φτάνουν από τις ''πεταλούδες στο στομάχι'' ως τον ακραίο φόβο και πανικό, που πολλές φορές οδηγεί το παιδί στην άρνηση της συμμετοχής στον αγώνα. Άλλα σημάδια του στρες είναι η έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης, η ανησυχία, οι αυξημένοι καρδιακοί παλμοί, η ναυτία, ο στομαχόπονος, οι ακατάπαυστες νευρικές κινήσεις, η ανικανότητα να σταθεί το παιδί ήρεμο και η κόπωση.
Το στρες προκαλεί επίσης αύξηση του μυικού τόνου. Αν ο μυικός τόνος παραμείνει αυξημένος για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα αποτελέσματα είναι ο πόνος, η δυσκαμψία και η κόπωση. Τα παιδιά που υποφέρουν από στρες κουράζονται πιο εύκολα, δυσκολεύονται να πάρουν αποφάσεις, ξεχνούν εύκολα και παρουσιάζουν αδυναμία συγκέντρωσης.
Άλλα συνηθισμένα σημάδια και συμπτώματα που σχετίζονται με το παιδικό άγχος είναι:
-Αυπνίες, ξύπνημα νωρίς το πρωί και οποιαδήποτε αλλάγή στο πρόγραμμα του ύπνου.
-Εφιάλτες και άσχημα όνειρα.
-Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και απώλεια όρεξης.
-Αλλαγές στη διάθεση, όπως ευθιξία και επιθετικότητα.
-Εκμετάλλευση καταστάσεων.
-Ανησυχία ή ακατάπαυστες νευρικές κινήσεις.
-Συμπτώματα υποχονδρίας: παράπονα για διάφορες σωματικές ενοχλήσεις, συνήθως την ημέρα του αγώνα.
-Συχνουρία και διάρροια.
Για να εκτιμήσουν οι γονείς το επίπεδο του στρες , πρέπει να διαπιστώσουν πως νιώθει το παιδί πριν από έναν αγώνα. Μπορούν να ρωτήσουν αν αισθάνεται νευρικότητα ή ναυτία, ή αν ανησυχεί μήπως κάνει κάποιο λάθος. Με το να του προσφέρουν άφθονη ενθάρρυνση κάθε φορά που πρόκειται να συμμετέχει σε κάποιο αγώνα, θα το κάνουν να πάψει να δίνει σημασία σε ενδεχόμενα λάθη.
Είναι κάποια παιδιά σε θέση να ανταπεξέλθουν στο στρες καλύτερα από κάποια άλλα;
Κάθε παιδί διαφέρει στον τρόπο που αντιμετωπίζει το στρες και βέβαια κάποια παιδιά είναι σε θέση να το αντιμετωπίζουν καλύτερα από κάποια άλλα. Οι ειδικοί πιστεύουν πως υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που επηρρεάζουν την ικανότητα ενός παιδιού να ανταπεξέρχεται στο στρες. Τέτοιοι είναι η προσωπικότητα του παιδιού, η ευφυία του και ο βαθμός της αυτοεκτίμησής του.
Σε ένα άρθρο με τίτλο''Αιτίες άγχους των παιδιών σε σχέση με τον αθλητισμό'' που περιλαμβάνεται στο βιβλίο ''Προπονώντας τα παιδιά στον αθλητισμό'' ο Stephen Rowley αναφέρει πως οι διάφοροι παράγοντες, όπως είναι το φύλλο του παιδιού, η ευφυία του και ο βαθμός υποστήριξης που του δείχνουν οι γονείς και οι προπονητές του, μπορεί να επηρρεάσει την ικανότητά του να ανταπεξέρχεται σε καταστάσεις που προκαλούν στρες.
Πιο συγκεκριμένα, παρατηρεί τα εξής:
-Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στο ξεκίνημα της εφηβείας, πριν από την εφηβεία τα αγόρια είναι περισσότερο επιρρεπή στο άγχος εξαιτίας του ανταγωνισμού απ΄οτι τα κορίτσια. Αιτία για τη διαφορά αυτή μπορεί να είναι το γεγονός πως οι γονείς στηρίζουν σε μικρότερο βαθμό τα αγόρια που δε μπορούν να ανταπεξέλθουν στο στρες. Μπορεί επίσης τα ίδια τα αγόρια, να δίνουν μεγαλύτερη σημασία στα σπορ απ΄οτι τα κορίτσια.
-Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν πως τα παιδιά που αποδίδουν καλύτερα στο σχολείο, μπορεί να είναι σε θέση να ανταπεξέρχονται ευκολότερα στο στρες. Ίσως τα παιδιά αυτά να διαθέτουν περισσότερη αυτοεκτίμηση ή περισσότερες δεξιότητες στην επίλυση προβλημάτων απ΄ότι οι συνομήλικοί τους.
-Οι στενές σχέσεις και η συμπαράσταση από την οικογένεια, φίλους ή προπονητή παίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του παιδιού από το στρες. Αν το παιδί γνωρίζει πως μπορεί να μιλήσει σε κάποιον για τις ανησυχίες και τα άγχη του, τα συμπτώματα του στρες μειώνονται σε σημαντικό βαθμό.
Μπορούμε να κατανοήσουμε εύκολα μερικά από τα συμπτώματα του στρες εξαιτίας του ανταγωνισμού αν συνειδητοποιήσουμε πόσο πολύ επηρρεάζουν οι ενήλικες τα παιδιά και με πόσο στρες αντιμετωπίζουν οι ίδιοι τους αθλητικούς αγώνες. Στο βιβλίο με τίτλο ''Αθλητισμός για παιδιά και νέους'' , η Δρ tara Scanlan γράφει: ''Ο αθλητισμός είναι δημόσια υπόθεση. Σε αντίθεση με τις συνθήκες στη σχολική αίθουσα, όπου η επιτυχία ή η αποτυχία σε ένα διαγώνισμα μαθηματικών για παράδειγμα μπορεί να αποτελέσει ιδιωτική εμπειρία, μη παρατηρήσημη από τους άλλους, μια κίνηση στον αγωνιστικό χώρο παρακολουθείται από συμπαίκτες, αντιπάλους, προπονητές, γονείς και θεατές''.
Τα μικρά παιδιά που νιώθουν να πιέζονται από γονείς και προπονητές να αποδώσουν καλύτερα ή να κερδίσουν σε έναν αγώνα, βιώνουν το στρες πριν από τον αγώνα σε μεγαλύτερο βαθμό.
''Το να κερδίσει κανείς τον αγώνα χάνοντας το παιδί είναι μια θυσία πέρα για πέρα ευτελής'' Δρ Terry Orlick και Cal Botterill (Every Kid Can Win-Κάθε παιδί μπορεί να κερδίσει).

coach uefa b' Mistakidis Giannis

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΥΣ ΑΘΛΗΤΕΣ

Είναι γνωστό ότι όλα τα παιδιά πρέπει να καταναλώνουν ισορροπημένα γεύματα και να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή. Πολλοί γονείς που έχουν παιδιά που ασχολούνται με κάποιο άθλημα ή  γυμνάζονται εντατικά έχουν απορίες σχετικά με τη διατροφή τους. Το κύριο ερώτημα είναι αν η διατροφή των μικρών αθλητών θα έπρεπε να είναι διαφορετική από αυτή των άλλων παιδιών. Τα παιδιά που αθλούνται  χρειάζονται ένα σωστό συνδυασμό τροφών για να υποστηρίζονται τα υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.
Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλά τρόφιμα και ροφήματα όπως είναι γκοφρέτες και ροφήματα με ηλεκτρολύτες. Για τα παιδιά που αθλούνται όμως αυτά δεν είναι απαραίτητα με την προϋπόθεση ότι ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα προϊόντα αυτά δεν έχουν τα μαγικά συστατικά που θα αυξήσουν την απόδοση του παιδιού σας. Όμως  είναι χρήσιμα  σε περιπτώσεις που δεν έχετε το χρόνο να ετοιμάσετε το γεύμα του παιδιού σας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορούν να αντικαταστήσουν όλα τα γεύματα του παιδιού.
Η διατροφή των μικρών αθλητών  βασίζεται κυρίως στα θρεπτικά συστατικά που τους παρέχει η διατροφή τους. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τα στερούνται γι αυτό το λόγο δεν είναι καλή ιδέα να κάνουν αυστηρές δίαιτες ή γενικότερα να τρώνε λιγότερο από όσο πρέπει. Αν ο προπονητής ή ο γυμναστής ή κάποιος δάσκαλος σας πει ότι το παιδί χρειάζεται δίαιτα καλό θα ήταν να μιλήσετε με τον παιδίατρο του πρώτα. Σε περίπτωση που το παιδί όντως χρειάζεται να χάσει κιλά μην προσπαθήσετε να μειώσετε το φαγητό του. Είναι πιο ασφαλές να συμβουλεύεστε ειδικούς κυρίως πτυχιούχους διαιτολόγους οι οποίοι θα σας κατευθύνουν σωστά και υπεύθυνα στα θέματα διατροφής.


Ανάγκες των μικρών αθλητών σε θρεπτικά συστατικά
Όταν το παιδί τρέφεται υγιεινά καταναλώνοντας ισορροπημένα γεύματα και σνακ πάντα με βάση το πρόγραμμά του τότε οι ανάγκες του καλύπτονται κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Η πυραμίδα της διατροφής (η οποία βασίζεται στη μεσογειακή διατροφή) αποτελεί ένα καλό οδηγό και για τη διατροφή των μικρών αθλητών.
Τα παιδιά που ασχολούνται εντατικά  με αθλήματα όπως ο στίβος και η κολύμβηση τα οποία συνήθως απαιτούν 1 ½ με 2 ώρες προπόνησης σχεδόν καθημερινά, έχουν αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να τρώνε περισσότερο σε σχέση με άλλα παιδιά γιατί καταναλώνουν και περισσότερη ενέργεια. Τα παιδιά αυτά συνήθως επιθυμούν να τρώνε περισσότερο για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Αν σας ανησυχεί το συγκεκριμένο θέμα δηλαδή το αν το παιδί σας τρώει περισσότερο ή λιγότερο από όσο πρέπει καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τους ειδικούς.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι κάθε τροφή έχει διαφορετικούς συνδυασμούς θρεπτικών συστατικών για αυτό το παιδί επιβάλλεται να καταναλώνει ποικιλία τροφών  (πάντα με μέτρο και πρόγραμμα) ώστε να μην στερείται τα αναγκαία για την ανάπτυξη και την απόδοσή του θρεπτικά συστατικά.


Ανάμεσα στα κυριότερα θρεπτικά συστατικά που πρέπει να λαμβάνουν οι μικροί αθλητές είναι:
Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία: Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι  καλές πηγές βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Ειδικά  τα ζωηρόχρωμα λαχανικά όπως το σπανάκι, τα καρότα και οι πιπεριές είναι πλουτισμένα με βιταμίνες. Επίσης σημαντικό για τα παιδιά είναι να καλύπτουν τις ανάγκες σε ασβέστιο και σε σίδηρο. Πέρα από τις βιταμίνες, το ασβέστιο και ο σίδηρος είναι δύο από τα βασικότερα συστατικά για τη διατροφή των παιδιών. Το ασβέστιο βοηθά το παιδί  να έχει γερά οστά που είναι απαραίτητα σε περιπτώσεις καταγμάτων ή τραυματισμών. Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι, τυρί) καθώς και τα πράσινα λαχανικά όπως το μπρόκολο. Ο σίδηρος βοηθά στη μεταφορά του οξυγόνου σε όλα τα μέρη του σώματος σώμα εφόσον αποτελεί βασικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης. Τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι το κόκκινο κρέας, τα αυγά, τα αποξηραμένα φρούτα, τα όσπρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ξηροί καρποί και τα δημητριακά ολικής αλέσεως
Πρωτεΐνες: Οι πρωτεΐνες μαζί με την άσκηση βοηθούν στη διάπλαση του μυϊκού ιστού του παιδιού. Από τις πρωτεΐνες το παιδί θα πάρει τα απαραίτητα αμινοξέα για τη σύνθεση των ιστών και για τη συντήρηση του οργανισμού αντικαθιστώντας γενικά τις φθορές του. Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονισθεί ότι υπερβολική κατανάλωση πρωτεϊνών και αμινοξέων  μπορεί να οδηγήσει  σε αφυδάτωση, σε απώλειες ασβεστίου, σε βλάβες των νεφρών αλλά και σε παχυσαρκία. Καλές πηγές πρωτεϊνών είναι το ψάρι, το κρέας, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και η σόγια.
Υδατάνθρακες: Από τους υδατάνθρακες ο άνθρωπος καλύπτει το 50%-55% των αναγκών του σε ενέργεια. Για το παιδί που αθλείται οι υδατάνθρακες αποτελούν την βασική «καύσιμη ύλη».  Δεν χρειάζεται να γίνεται υπερκατανάλωση υδατανθράκων πριν από τους αγώνες. Καλό είναι να καταναλώνει καθημερινά τροφές όπως προϊόντα ολικής αλέσεως όπως ζυμαρικά, δημητριακά, ψωμί, αλλά και φρούτα και λαχανικά. Από αυτές τις τροφές το παιδί θα πάρει και τις πολύτιμες για την υγεία φυτικές ίνες.
Για τη διατροφή του παιδιού σας καλό θα ήταν να προτιμάτε όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένες τροφές. Συνήθως όσο λιγότερο επεξεργασμένη είναι μια τροφή τόσο πιο θρεπτική είναι. Για παράδειγμα προτιμήστε μαύρο ψωμί στη θέση του άσπρου το οποίο δεν έχει ίνες και φρούτα ή φυσικούς χυμούς  αντί για χυμούς του εμπορίου οι οποίοι συνήθως περιέχουν ζάχαρη.

Ημέρα του αγώνα
Την ημέρα του αγώνα το παιδί θα πρέπει να έχει φάει καλά. Θα πρέπει να φροντίσετε ώστε να έχει φάει το φαγητό του τουλάχιστον 2 ώρες πριν από τον αγώνα. Το γεύμα πριν τον αγώνα πρέπει να είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (πχ ζυμαρικά, πατάτες, ρύζι) κα σε πρωτεΐνη και χαμηλό σε λιπαρά ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα στην πέψη του. Μετά τον αγώνα καλό είναι να παρέχεται ένα ελαφρύ ισορροπημένο γεύμα. 


Κατανάλωση υγρών!!!
Είναι πολύ σημαντικό οι μικρούς αθλητές να καταναλώνουν  άφθονα υγρά ώστε να αποφεύγεται η αφυδάτωση και η θερμοπληξία ειδικά τους θερινούς μήνες.  Κατά τη διάρκεια της ημέρας το παιδί πρέπει να καταναλώνει άφθονο νερό  αλλά κυρίως πριν μετά και κατά τη διάρκεια της άσκησης. Οι ειδικοί προτείνουν να καταναλώνεται 1 φλιτζάνι (240 ml) νερού για κάθε 20-30 λεπτά άσκησης. Όταν ένα αγώνισμα διαρκεί λίγο δεν είναι απαραίτητο να καταναλώνονται υγρά κατά τη διάρκεια του. Είναι σημαντικό όμως να καταναλώνεται  νερό μετά τον αγώνα για να αναπληρώνονται οι απώλειες από τον ιδρώτα. Πολύ συχνά τα παιδιά αγνοούν το συναίσθημα της δίψας γι αυτό καλό είναι να τους υπενθυμίζετε να καταναλώνουν υγρά καθημερινά. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλά ροφήματα για αθλητές τα λεγόμενα sport drinks, όμως το σκέτο νεράκι είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες των παιδιών σε υγρά.

Πιέσεις και προβλήματα στο φαγητό
Πολλά παιδία που αθλούνται αντιμετωπίζουν άγχος και πιέσεις εξαιτίας του φορτωμένου προγράμματος που έχουν. Μερικά αθλήματα που απαιτούν το παιδί να έχει συγκεκριμένο βάρος. Αυτό ενδέχεται να τους δημιουργήσει πιέσεις με αποτέλεσμα να προβαίνουν σε ακρότητες (πχ να κόβουν το φαγητό, να κάνουν αυστηρές δίαιτες) προκειμένου να διατηρήσουν το βάρος τους. Οι δίαιτες αστραπή και οι διατροφικές ακρότητες έχουν ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση του οργανισμού (εφόσον δεν παρέχονται όλα τα θρεπτικά συστατικά) και αυτό έχει αντίκτυπο και στην απόδοση του παιδιού. Αν έχετε αντιληφθεί ότι το παιδί σας κάνει κάτι τέτοιο απευθυνθείτε άμεσα στο γιατρό του.


ΔΙΑΤΡΟΦΗ